W erze cyfrowej dane osobowe stały się jedną z najcenniejszych walut. Firmy i organizacje, które nimi zarządzają, mają nie tylko obowiązek chronić je przed cyberzagrożeniami, ale również muszą spełniać wymogi prawne dotyczące ich przetwarzania. Jak więc cyberbezpieczeństwo wiąże się z przepisami o ochronie danych? Czy inwestycja w bezpieczeństwo IT to jednocześnie krok ku zgodności z RODO i innymi regulacjami? O tym piszemy w dzisiejszym artykule, do którego lektury serdecznie zapraszamy.
Cyberbezpieczeństwo jako fundament zgodności z RODO
Zgodnie z Rozporządzeniem o Ochronie Danych Osobowych (RODO), każda organizacja przetwarzająca dane osobowe ma obowiązek wdrożyć odpowiednie środki techniczne i organizacyjne, które zapewnią poziom bezpieczeństwa adekwatny do ryzyka. Oznacza to, że cyberbezpieczeństwo nie jest opcją, jest obowiązkiem prawnym.
Środki te mogą i powinny obejmować m.in.:
- szyfrowanie danych,
- systemy wykrywania naruszeń,
- zarządzanie dostępem i uwierzytelnianie wieloskładnikowe,
- regularne testy bezpieczeństwa (np. testy penetracyjne),
- szkolenia pracowników z zakresu ochrony danych.
RODO, NIS2 i inne regulacje prawne w zakresie cyberbezpieczeństwa
Choć RODO jest najbardziej znanym aktem prawnym dotyczącym ochrony danych, nie jest jedynym. Dyrektywa NIS2 (Network and Information Security Directive), która obowiązuje od 2023 roku, nakłada dodatkowe wymagania na podmioty świadczące istotne usługi dla gospodarki i społeczeństwa, od operatorów energetycznych po placówki ochrony zdrowia. Obie te regulacje mają wspólny cel, chodzi mianowicie o zwiększenie odporności organizacji na cyberzagrożenia i ochronę prywatności obywateli. Ich spełnienie nie jest możliwe, bez solidnych fundamentów w zakresie IT security.
Konsekwencje braku zgodności
Naruszenie przepisów o ochronie danych może skutkować:
- wysokimi karami finansowymi (do 20 mln euro lub 4% rocznego obrotu wg RODO),
- utratą reputacji i zaufania klientów,
- odpowiedzialnością karną lub cywilną członków zarządu,
- koniecznością zgłaszania naruszeń do organów nadzorczych oraz do osób, których dane dotyczą.
Warto zatem potraktować zgodność z przepisami nie tylko jako obowiązek, ale również jako inwestycję w stabilność i bezpieczeństwo organizacji.
Jak połączyć cyberbezpieczeństwo z compliance?
Łączenie cyberbezpieczeństwa z działaniami z zakresu zgodności z przepisami nie powinno być postrzegane jako dwa odrębne zadania. To raczej dwie strony tej samej monety. W praktyce oznacza to, że strategie ochrony danych muszą być projektowane w ścisłej współpracy między zespołami IT, działem prawnym oraz osobami odpowiedzialnymi za compliance, jak np. Inspektor Ochrony Danych (IOD). Tylko wtedy można skutecznie budować system, który jednocześnie zapobiega zagrożeniom i spełnia wymogi formalne.
Zaczyna się od dogłębnego zrozumienia, jakie dane są przetwarzane w organizacji, gdzie się znajdują i jakie ryzyka się z tym wiążą. To pozwala nie tylko na stworzenie odpowiednich polityk bezpieczeństwa, ale też na wdrożenie konkretnych mechanizmów technicznych, które zabezpieczą dostęp do informacji. Od kontroli uprawnień, przez szyfrowanie, po systemy detekcji naruszeń. Kluczowe jest, aby wszystkie te działania były udokumentowane i zgodne z przyjętymi standardami prawnymi, takimi jak RODO czy wytyczne krajowych regulatorów.
Zarządzanie incydentami, reagowanie na naruszenia, przechowywanie logów czy sposób realizacji praw osób, których dane dotyczą, to obszary, gdzie technologia i prawo spotykają się bezpośrednio. Bez odpowiednich procedur organizacyjnych nawet najlepsze rozwiązania IT nie wystarczą, a same procedury nie będą skuteczne, jeśli nie będą poparte realnymi narzędziami technicznymi. Z tego względu niezbędne jest regularne testowanie systemów bezpieczeństwa, audyty zgodności oraz ciągłe monitorowanie, które nie tylko chroni dane, ale także dostarcza dowodów na przestrzeganie przepisów.
Nie można też zapominać o czynniku ludzkim. Szkolenia pracowników i budowanie świadomości zagrożeń są równie ważne jak zabezpieczenia systemów. Kultura bezpieczeństwa w organizacji staje się fundamentem, który pozwala skutecznie łączyć cyberbezpieczeństwo z wymaganiami prawnymi i operacyjnymi.
W skrócie, skuteczna integracja cyberbezpieczeństwa i compliance to nie jednorazowy projekt, ale proces, który musi być stale rozwijany, monitorowany i dostosowywany do zmieniającego się otoczenia technologicznego i regulacyjnego.
Cyberbezpieczeństwo i ochrona danych osobowych to dwa nierozerwalnie powiązane obszary. Spełnienie wymogów prawnych nie jest możliwe bez inwestycji w nowoczesne technologie ochrony, a skuteczna strategia IT security zawsze powinna uwzględniać przepisy o ochronie danych. Tylko wtedy organizacja może mówić o prawdziwej odporności na zagrożenia – zarówno techniczne, jak i prawne.
O autorze: Marcelina Fusiek
Specjalista ds. marketingu
Od ponad 10 lat zajmuje się marketingiem. Jej doświadczenie wywodzi się z agencji reklamowej, gdzie poznała dziesiątki branż i pracowała nad wizerunkiem niezliczonej liczby firm. Biegła w wielu obszarach marketingu B2B.
